Tăng huyết áp tĩnh mạch là gì?
Tăng huyết áp tĩnh mạch là sự gia tăng huyết áp trong hệ thống tĩnh mạch chính. Tĩnh mạch từ dạ dày, ruột, lá lách, tuyến tụy sáp nhập vào tĩnh mạch chính, sau đó những tĩnh mạch nhỏ hơn sẽ đi qua gan. Nếu mạch máu trong gan bị chặn do tổn thương gan, máu không thể chảy thông qua gan. Từ đây áp lực máu cao sẽ xuất hiện và phát triển trong hệ thống tĩnh mạch. Áp lực này tăng lên trong tĩnh mạch chính có thể làm giãn tĩnh mạch trong thực quản, dạ dày, trực tràng, dẫn đến vỡ và chảy máu, đây là những biến chứng đe dọa tính mạng con người.
Nguyên nhân tăng huyết áp tĩnh mạch
* Nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh cao huyết áp tĩnh mạch chính là bệnh xơ gan. Xơ gan là vết sẹo sau khi chữa lành tổn thương gan do viêm gan, rượu, hoặc các nguyên nhân ít gặp khác của tổn thương gan. Trong xơ gan, các khối mô sẹo chặn dòng chảy của máu qua gan.
* Ngoài ra tăng huyết áp tĩnh mạch còn do các cục máu đông trong tĩnh mạch chính, tắc nghẽn của các tĩnh mạch mang máu từ gan đến tim, nhiễm ký sinh trùng (sán), virus HIV...
Triệu chứng
Thường là sẽ không có triệu chứng biểu hiện cụ thể mà cần phải xác định những triệu chứng ở gan. Những bệnh nhân bị xơ gan có nguy cơ phát triển bệnh cao huyết áp tĩnh mạch chính rất cao.
Các triệu chứng chính và các biến chứng của tăng huyết áp tĩnh mạch chính bao gồm:
* Chảy máu dạ dày hoặc máu trong phân, hoặc ói ra máu do vỡ tự phát và xuất huyết từ giãn tĩnh mạch.
* Cổ trướng (tích tụ của chất lỏng trong bụng).
* Bệnh não, trí nhớ suy giảm hay nhầm lẫn và hay quên do chức năng gan kém.
* Giảm nồng độ của các tiểu cầu, tế bào máu giúp hình thành các cục máu đông, hoặc các tế bào máu trắng, các tế bào chống nhiễm trùng.
==> Tại sao nên đo huyết áp ở chân?
Chẩn đoán bệnh tăng huyết áp tĩnh mạch như thế nào?
Việc chẩn đoán sẽ dựa vào dịch tràn trên màng bụng hoặc các tĩnh mạch bị giãn nở hoặc giãn tĩnh mạch được phát hiện trong một đợt kiểm tra vật lý của ổ bụng hay hậu môn. Nhiều xét nghiệm khác nhau trong phòng thí nghiệm, chụp X-quang, và phương pháp nội soi cũng có thể được sử dụng.
Điều trị tăng huyết áp tĩnh mạch
Đa số các nguyên nhân gây tăng huyết áp tĩnh mạch không thể được điều trị, chỉ có thể ngăn ngừa hoặc kiểm soát các biến chứng, đặc biệt là chảy máu từ giãn tĩnh mạch. Chế độ ăn uống, thuốc men, điều trị nội soi, phẫu thuật, và chụp X quang tất cả đều có một vai trò trong việc điều trị hoặc ngăn ngừa các biến chứng. Điều trị khác phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng và tình trạng của gan là như thế nào.
Có 3 phương pháp điều trị sau:
Phương pháp nội soi
Nội soi được sử dụng để điều trị chảy máu do tĩnh mạch bị giãn:
* Liệu pháp nội soi dải băng: sử dụng các băng cao su để cầm máu.
* Liệu pháp nội soi xơ hoá: khi dải băng không thể được sử dụng thì phương pháp này sẽ tiến hành. Đây là một giải pháp đông máu được bơm vào các tĩnh mạch bị giản và chảy máu để cầm máu.
==> Vì sao huyết áp tay phải cao hơn tay trái
Thay đổi lối sống
Duy trì thói quen dinh dưỡng tốt và duy trì một lối sống lành mạnh có thể giúp bạn tránh tăng huyết áp tĩnh mạch.
Phương pháp điều trị khác
* Ghép gan: thực hiện trong trường hợp bệnh gan giai đoạn cuối.
* Phương pháp phẫu thuật loại bỏ các tĩnh mạch bị giãn và gây chảy máu.
* Chọc/hút: Khi có sự tích tụ của chất lỏng trong bụng (cổ trướng) sẽ trực tiếp bị loại bỏ. Các kết quả thường là tạm thời và cần phải được lặp đi lặp lại quá trình này khi cần thiết.
